در حالی که طبق برخی پژوهش‌ها، نمی‌توان تفاوتی میان هوش دختران و پسران قائل شد، برخی دیگر از پژوهش ها عنوان می کنند IQ پسران بیشتر از دختران است و در مقابل نمره کلی هوش هیجانی EQ دختران بالاتر از پسران است و با افزایش سن دختران، توانایی های انعطاف پذیری و کنترل تکانه از هوش هیجانی آنها ارتقا می یابد؛ این در حالیست که در پسران با بالا رفتن سطح تحصیلات، مهارت های خودشکوفایی و استقلال از هوش هیجانی آنها افزایش می یابد.
دکتر پیمان دوستی ۲۵ شهریور ۹۹ در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: با تمام چیزهایی که در خصوص هوش می دانیم، باید بگویم که هیچ چیز از آن نمی دانیم، چرا که هوش یک صفت فرضی و یک مفهوم انتزاعی است. با این حال، شاید بتوان گفت، چیزی که به عنوان ضریب هوشی یا IQ می شناسیم، مجموعه استعدادهایی است که عواملی مختلفی در آن اثر می گذارند و در فردی با فرد دیگر متفاوت است.
این روانشناس ادامه داد: طبق تعریف وکسلر، هوش، مجموعه شایستگی های فرد در تفکر عاقلانه، رفتار منطقی و اقدام موثر در سازش با محیط است. در تعریف هوش سه جنبه را باید در نظر گرفت؛ توانایی و استعداد کافی برای یادگیری و درک امور، هماهنگی و سازش با محیط و استفاده از تجارب گذشته، استدلال صحیح و پیدا کردن راه حل منطقی در مواجهه با مشکلات.
دوستی افزود: نوع دیگری از هوش وجود دارد که اغلب به عنوان هوش هیجانی یا EQ شناخته می شود. این نوع از هوش به عنوان مجموعه مهارت هایی مثل توانایی ارتباط اجتماعی کارآمد، انگیزه دادن به خود، پشتکار در شرایط دشوار، خود کنترلی در خصوص رفتارهای تکانشی، تنظیم هیجان، همدلی با دیگران، امیدواری، و رفتار مبتنی بر تفکر، تعریف می شود.
وی درباره تاثیر عوامل محیطی و ارثی بر میزان هوش افراد گفت: برخی تحقیقات نشان می دهند عوامل محیطی و ارثی بر هوش IQ تاثیر دارند. یکی از معروف ترین پژوهش ها در این زمینه، پژوهش هیرش است که عنوان می کند اهمیت وراثت پنج برابر بیشتر از محیط است، با این حال، برخی دیگر از محققان معتقدند نمی توان تاثیر وراثت و محیط را به طور جداگانه بررسی کرد.
این روانشناس معتقد است، بر این اساس که عوامل محیطی و ارثی بر هوش IQ اثر دارند، برخی محققین عنوان می کنند با محرک های محیطی ممکن است تا حدود ۱۵ سالگی اندکی ضریب هوشی ما ارتقا یابد اما در خصوص هوش هیجانی EQ اوضاع کمی متفاوت است. به نظر می رسد نقش اکتساب پر رنگ تر از نقش وراثت باشد و افراد بتوانند برای ارتقا هوش هیجانی خود تلاش کنند. به زبانی دیگر می توان گفت هوش هیجانی با توجه به فعالیت هایی که در طول زندگی خود انجام می دهیم می تواند تقویت شود.
به گفته این روانشناس، در خصوص تفاوت های بین هوش دختران و پسران پژوهش های مختلفی صورت گرفته است که برخی یافته ها تناقضاتی با یکدیگر دارند، برای مثال برخی پژوهش ها بیان می دارند که بین هوش IQ دختران و پسران تفاوت معناداری وجود ندارد، در حالی که برخی دیگر از پژوهش ها عنوان می کنند هوش IQ پسران بیشتر از دختران است.
وی با بیان اینکه طبق پژوهش‌های انجام شده نمره کلی هوش هیجانی EQ دختران بیشتر از پسران است، اظهار کرد: از سوی دیگر تحقیقات نشان می دهند در دختران با افزایش سن، توانایی های انعطاف پذیری و کنترل تکانه از هوش هیجانی ارتقا می یابد. در پسران با بالا رفتن سطح تحصیلات، مهارت های خودشکوفایی و استقلال از هوش هیجانی افزایش می یابد.
این روانشناس همچنین درباره نقش جنسیت در عملکرد افراد گفت: به طور خلاصه پژوهش های انجام شده عنوان می دارد که عملکرد پسران در مهارت های حل مساله، ریاضی و فضایی بهتر از دختران است در حالی که دختران توانایی های کلامی بالاتری دارند. همچنین دختران در پردازش شنیداری، و پردازش چندگانه حسی از حافظه فعال، عملکرد بهتری نسبت به پسران دارند.
خبرنگار مینا عبادی
دبیر سولماز خوان
برنامه چراغ مطالعه سعی دارد به سراغ نویسندگان شهیر حوزه علوم انسانی برود، با نویسندگان پیرامون کتاب هایشان به بحث بپردازد و سوال های سختی را از آنها بپرسد. این برنامه روزهای شنبه ساعت ۹ شب از شبکه چهار سیما پخش می شود.
