فنون و روش‌های تحقیق در علوم اعصاب

 مجموعه واکنش‌هایی که باعث حفظ تعادل حیاتی و ثابت نگه داشتن ویژگی‌های محیط داخلی بدن می‌شوند را هومئوستاژی Homeostasis می گویند. نورو هورمون، تعدادی از هورمون‌ها هستند که  منشأ عصبی دارند. هیپوتالاموس، علاوه بر اعمال عصبی خاص خود یک غده هورمون ساز بسیار مهم است  که با ترشحات خود، فعالیت بسیاری از غدد درون ریز دیگر را تنظیم می‌کند . بخش‌های مرکزی غدد فوق کلیه، منشأ عصبی دارند، آنها از تغییرشکل گره های سمپاتیک به وجود آمده‌اند و هورمون‌هایشان منشأ ترشحات اعصاب سمپاتیک است .برگما bregma، محل اتصال استخوان‌های آهیانه و بینایی است. نیمکره چپ، در تکلم نقش بیشتری دارد.

پتانسیل فراخوانده شده Evoked  potential
غدد درون ریز (بسته) Endo crines
غدد برون ریز (باز) Exo crines
نورو هورمون Neuro hormone

فرکانس‌های مغزی

چهار گروه اصلی هستند که شامل ریتم آلفا ، ریتم بتا ، ریتم تتا ، ریتم دلتا می‌شود .

ریتم آلفا (Alpha Rhythm)

 ۸ تا ۱۴ سیکل در ثانیه و دامنه ۵۰ میکرو ولت را شامل می‌شود. این ریتم زمانی ثبت می‌شود که فرد در حالت استراحت به سر می‌برد . دامنه ریتم آلفا در صرع  و هیدروسفالی (Hydro cephaly)  از منحنی‌های طبیعی بیشتر است .  امواج آلفا با تحریکاتی که از بخش تورینه ای تالاموس به قشر مخ می‌رسند مرتبط است و در قطع ارتباط  تالاموس با غشر مخ باعث از بین رفتن امواج آلفا می‌شود.

ریتم بتا (Beta Rhythm)

فرکانس ریتم بتا بیش از ۱۴ سیکل در ثانیه است. در حالات هیجانی، عاطفی و برانگیختگی دیده می‌شود . در افراد بالغ این فرکانس حدود ۱۸ سیکل در ثانیه و ولتاژ آن حداکثر ۳۰ میکرو ولت است .

ریتم تتا (Teta Rhythm)

فرکانس بین ۴ تا ۷ سیکل در ثانیه را شامل می‌شود . در افراد بالغ به ندرت دیده می‌شود .  در حالت تنش روانی ، یاس و ناامیدی (افسردگی) و برخی احتمالات مغزی دیده می‌شود ، در کودکان جنبه مرضی ندارد.

[adrotate banner=”3″]

ریتم دلتا (Delta Rhythm)

امواج فرکانس آن کمتر از ۴ سیکل در ثانیه است. در بزرگسالان در حالت خواب و بیهوشی و در شیرخواران در اغلب شبانه‌روز دیده می‌شود . ریتم دلتا مربوط به فعالیت الکتریکی نورونهای  قشر مخ بطور مستقل از نواحی دیگر است ، با قطع ارتباط بین قشر مخ و تالاموس، امواج دلتا ظاهر می‌شود .کاربرد الکتروانسفالوگرام :بررسی خواب و بیداری ، صرع ، حالات بیهوشی واغما .

ذخیره اکسیژن و مواد غذایی در سلول‌های عصبی بسیار کم است. مصرف اکسیژن در مغز و نیاز نورون ها به خون زیاد است . مغز ۲% وزن بدن‌ را تشکیل می‌دهد اما ۲۰ % اکسیژن بدن را مصرف می‌نماید ، درنوزادان ۵۰% اکسیژن بدنشان توسط مغز مصرف می‌شود .

MRI ، با استفاده از میدان مغناطیسی و جابه‌جایی اتم‌های هیدروژن در آب و سایر مواد تشکیل دهنده بدن منجر به نمایش  جزئیات بافت‌ها و تمایز نواحی سفید و خاکستری مغزمی شود.

با استفاده از MRS(magnetic resonance spectos copy)، علاوه بر اتم‌های هیدروژن از ترکیبات دیگر بافت‌ها نیز ، در تصویر ظاهر می‌شود، و مقدار انتقال دهنده های عصبی و داروهای عصبی و روانی را در مغز نشان می‌دهد.

PET یا برش نگاری که در این روش با  ا نتشار پزیترون، ایزوتوبهای رادیواکتیو گلوکز ،  آب و ازت به خون تزریق می‌شوند . براثر تشعشعات پوزیترون صادرشده ، عکس برداری صورت می گیرد. نواحی که مصرف بالای گلوکز وفعالیت بیشتری دارند، مشخص می شوند.

فلوئور ودزکسی گلوکز، ماده ای رادیو اکتیو و شبیه گلوکز است که در مغز مصرف نمی شود، اما به علت جذب آن توسط  نورونها قابل مشاهده در تصویر است .

پیمان دوستی

۲۵ اردیبهشت ۹۴